สารกรองเรซิ่น คืออะไร? มีคุณสมบัติอะไร อายุการใช้งานเท่าไหร่?

สารบัญ

1. สารกรองเรซิ่น คืออะไร? ทำมาจากอะไร?

2. คุณสมบัติของสารกรองเรซิ่น

3. เราจะนำสารกรองเรซิ่นไปใช้งานอย่างไร?

4. ประโยชน์ของสารกรองเรซิ่น

5. อายุการใช้งานของสารกรองเรซิ่น

6. วิธีการบำรุงรักษาสารกรองเรซิ่น

7. ปัญหาที่มักจะพบในสารกรองเรซิ่น มีอะไรบ้าง พร้อมวิธีแก้ไข

8. สารกรองเรซิ่น อันตรายไหม?

9. หากเราไม่ใช้สารกรองเรซิ่นในการกรองน้ำจะเกิดอะไรขึ้น?

10. สารกรองเรซิ่น ราคาเท่าไหร่?

สรุป

สารกรองเรซิ่น เป็นสารกรองน้ำที่นิยมใช้ในประเทศไทย เนื่องจากระบบน้ำประปาในบ้านเรายังมีหินปูน ทำให้มีความกังวลเรื่องสุขภาพ เพราะหินปูนเพิ่มความเสี่ยงการเกิดนิ่วในไต จึงต้องใช้สารกรองเรซิ่นกำจัดหินปูน โดยนิยมใช้เป็นขั้นตอนที่ 3 ของการกรองน้ำ

วันนี้ผมจะมาอธิบายว่าสารกรองเรซิ่น คืออะไร? มีคุณสมบัติอะไร และหากเราไม่ใช้สารกรองเรซิ่นจะเกิดอะไรขึ้นบ้าง พร้อมทั้งบอกวิธีการบำรุงรักษาสารกรองเรซิ่น เพื่อยืดอายุการใช้งานให้ยาวนานมากที่สุดครับ

สารกรองเรซิ่น คือ สารกรองน้ำชนิดหนึ่งที่ใช้ทั่วไปในการบำบัดน้ำ มีหน้าที่ลดความกระด้างของน้ำโดยการกำจัดหินปูน ทำให้น้ำมีความนุ่มนวล ไม่กระด้างคอ เม็ดเรซิ่นจะมีขนาดเล็กเหมือนรูปจุดไข่ปลา มีเหลืองใสหรือสีเหลืองเข้ม

ทำมาจากพลาสติกที่ไม่สามารถละลายน้ำได้ มักจะถูกบรรจุอยู่ในกระบอกพลาสติก หรือถังน้ำไฟเบอร์ เพื่อใช้ในการ

• ปรับปรุงคุณภาพน้ำในที่อยู่อาศัย
• กรองน้ำใช้ในออฟฟิศสำนักงาน
• บำบัดน้ำในอุตสาหกรรม

เมื่อน้ำไหลผ่านสารกรองเรซิ่น จะเกิดกระบวนการแลกเปลี่ยนไอออน โดยไอออนในน้ำจะถูกแลกเปลี่ยนกับไอออนที่ติดอยู่บนเม็ดเรซิ่น

ไอออนแคลเซียม (Ca²⁺)และแมกนีเซียม (Mg²⁺)จะถูกแลกเปลี่ยนกับไอออนโซเดียม (Na⁺) หรือโพแทสเซียม (K⁺) ทำให้น้ำอ่อนนุ่มลง

สารกรองเรซิ่นมีบทบาทสำคัญในการกรองน้ำ และมีคุณสมบัติที่สำคัญที่ทำให้การบำบัดน้ำมีประสิทธิภาพ ดังนี้

แลกเปลี่ยนไอออนของเม็ดเรซิ่นกับไอออนในน้ำ เพื่อทำให้น้ำมีความอ่อนนุ่ม ไม่กระด้างคอ ช่วยลดหินปูน เป็นปรับปรุงรสชาติของน้ำให้น่าดื่มมากขึ้น

มีความสามารถในการคืนสภาพหรือฟื้นฟูชะล้างไอออนที่สะสมในเม็ดเรซิ่นจนอิ่มตัวให้กลับมาแลกเปลี่ยนไอออนได้อย่างมีประสิทธิภาพใหม่อีกครั้ง โดยใช้น้ำเกลือล้าง เพื่อยืดอายุการใช้งานของเรซิ่น

เม็ดเรซิ่นมีความทนทานต่อการย่อยสลายจากสารเคมีที่อยู่ในน้ำ และรักษาโครงสร้างไม่ให้แตก หรือบวมจนเกินไป ทำให้มีอายุการใช้งานยาวนาน และมีประสิทธิภาพสม่ำเสมอ

ผมมี Checklists เบื้องต้น 6 ข้อ เพื่อให้แน่ใจว่าเราใช้สารกรองเรซิ่นอย่างมีประสิทธิภาพสูงสุด เป็นการป้องกันความผิดพลาดจากความไม่รู้ เป็นการลดต้นทุนและงบประมาณที่ไม่จำเป็นด้วยครับ

เราควรติดตั้งสารกรองกรองเรซิ่นในตำแหน่งที่เหมาะสม คือสะดวกและง่ายในการบำรุงรักษาฟื้นฟู จุดที่ใช้งานควรอยู่ใกล้กับท่อประปา การเชื่อมต่อกับแหล่งจ่ายน้ำก็ต้องตรวจสอบให้แน่ใจว่าไม่มีการรั่วไหลครับ

หลังจากติดตั้งสารกรองเรซิ่นแล้ว ควรมีการล้างระบบเพื่อกำจัดช่องอากาศ สิ่งสกปรกต่างๆโดยให้น้ำไหลผ่านตัวกรองในระยะเวลานึงก่อนครับ

หมั่นสังเกตคุณภาพน้ำเป็นประจำ เช่น ดูจากสายตาว่ามีสิ่งปนเปื้อนอะไรออกมาไหม หรือดื่มน้ำเพื่อสังเกตการเปลี่ยนแปลงของความกระด้างของน้ำ จะดีมากถ้าซื้อชุดทดสอบความกระด้างของน้ำ เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่แม่นยำและชัดเจน

เมื่อเวลาผ่านไป เม็ดเรซิ่นจะอิ่มตัวจากไอออนที่แลกเปลี่ยนกัน ทำให้ต้องมีการฟื้นฟูคืนสภาพเป็นระยะๆ เพื่อให้สารกรองเรซิ่นกลับมาแลกเปลี่ยนไอออนได้เต็มประสิทธิภาพเหมือนเดิม เราจะใช้น้ำเกลือชะล้างไอออนที่สะสมในเม็ดเรซิ่น เป็นการ Regenerate พูดง่ายๆก็คือการชาร์จเม็ดเรซิ่นให้เหมือนใหม่นั่นเองครับ

เราสามารถสังเกตสภาพของเม็ดเรซิ่นด้วยตาเปล่าได้ครับว่ามีการเปลี่ยนสีไหม หากสีเข้มขึ้น มีการแตก บิ่น หัก อุดตัน ประสิทธิภาพน้อยลง รวมถึงการรั่วไหล ที่สำคัญควรตรวจสอบแรงดันน้ำด้วยว่าลดลงไหม ถ้าลดลงก็แปลว่าอาจมีการอุดตันเกิดขึ้น ก็แปลว่าควร Renerate ใหม่ หรือเปลี่ยนสารกรองเรซิ่นใหม่ครับ

แม้ว่าสารกรองเรซิ่นจะมีคุณสมบัติฟื้นฟูคืนสภาพด้วยน้ำเกลือได้ แต่เมื่อเวลาผ่านไปเม็ดเรซิ่นอาจสูญเสียความสามารถในการ Regenerate ครับ หรือก็คือหมดอายุการใช้งานแล้วนั่นเอง เราก็ควรจะซื้อสารกรองเรซิ่นมาเปลี่ยนใหม่ ไม่ควรดันทุรังล้างซ้ำๆต่อไปครับ

• ไส้กรองน้ำ แคปซูล Resin Inline 12 นิ้ว
• สารกรองน้ำ เรซิ่น Pall Tech PTC-107 FD
• ไส้กรองเรซิ่น 10 นิ้ว
• ไส้กรองเรซิ่น 20 นิ้ว

• ทำให้คุณภาพน้ำดีขึ้น ด้วยการกำจัดไอออนแคลเซียม (Ca²⁺)และแมกนีเซียม (Mg²⁺)ที่ทำให้เกิดความกระด้างในน้ำ
• ป้องกันการสะสมของตะกรันในท่อน้ำระบบน้ำประปา และเครื่องใช้ไฟฟ้าที่ต้องใช้น้ำ เช่น เครื่องทำน้ำอุ่น เป็นการยืดอายุการใช้งานเครื่องใช้ไฟฟ้าไปในตัว
• ใช้น้ำในการอุปโภคบริโภคได้อย่างสบายใจ ไม่ต้องกังวลว่าความกระด้างของน้ำจะไปทำปฏิกิริยากับสบู่ ผงซักฟอก ซึ่งทำให้เกิดคราบบนจานชาม แก้วน้ำ เสื้อผ้าที่ซัก
• มีคุณสมบัติในการฟื้นฟูคืนสภาพใหม่ได้หลายครั้ง ประหยัดต้นทุนทางการเงิน ไม่ต้องซื้อสารกรองใหม่บ่อยๆ เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม
• อายุการใช้งานยาวนาน หากบำรุงรักษาอย่างถูกวิธี เช่น ล้างย้อนกลับ (Backwash) และ Regenerate ด้วยน้ำเกลือตามกำหนดระยะเวลา ก็อาจใช้งานได้ 1-2 ปี เป็นการลงทุนที่ให้ผลตอบแทนคุ้มค่าครับ

โดยทั่วไปสารกรองเรซิ่นมีอายุการใช้งาน 1-2 ปีครับ แต่จริงๆมีปัจจัยหลายอย่างที่ส่งผลต่ออายุการใช้งานของสารกรองด้วย ได้แก่

1. คุณภาพน้ำ – ยิ่งมีระดับสิ่งปนเปื้อนสูง ก็ทำให้สารกรองเรซิ่นมีอายุการใช้งานสั้นลง
2. ปริมาณการใช้งาน – หากมีน้ำไหลผ่านมากขึ้น ก็ทำให้เม็ดเรซิ่นเสื่อมสภาพเร็วขึ้น
3. ความถี่ในการฟื้นฟูคืนสภาพ – ถ้าเรา Regenerate สารกรองเรซิ่นอย่างเหมาะสมและสม่ำเสมอ จะช่วยยืดอายุการใช้งานของสารกรองเรซิ่นได้ครับ
4. สารเคมี – การสัมผัสสารเคมีที่รุนแรงมากขึ้น จะทำให้เม็ดเรซิ่นเสื่อมสภาพได้เร็วขึ้น
5. การบำรุงรักษา – หากเรามีการบำรุงรักษา ตรวจสอบเป็นระยะๆ รวมถึงมีการล้างย้อนกลับ และการฟื้นฟูคืนสภาพอย่างถูกต้อง จะทำให้สารกรองเรซิ่นมีอายุการใช้งานยาวนานมากขึ้น

สัญญาณที่บ่งชี้ว่าสารกรองเรซิ่นเสื่อมสภาพแล้ว ได้แก่ มีความกระด้างของน้ำสูง, มีการ Regenerate Resin บ่อยขึ้น, เม็ดเรซิ่นแตกร้าว บวม บิ่น มีสีเข้ม, แรงดันน้ำลดลง เป็นต้นครับ

ระหว่างการใช้งานสารกรองเรซิ่น เราควรมีการบำรุงรักษาเป็นประจำ เพื่อยืดอายุการใช้งานและประหยัดต้นทุนในการซื้อสารกรองใหม่ครับ

เราจะล้างสารกรองเรซิ่นด้วยน้ำเกลือเพื่อชะล้างไอออนแคลเซียม (Ca²⁺)และแมกนีเซียม (Mg²⁺) ที่สะสมอยู่ ทำให้เม็ดเรซิ่นมีความสามารถในการแลกเปลี่ยนไอออนอย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น โดยทั่วไปควรฟื้นฟูสภาพทุกๆ 3-4 เดือน ขึ้นอยู่กับปริมาณการใช้น้ำและความกระด้างครับ

ผมแนะนำให้ตรวจสอบเม็ดเรซิ่นเป็นระยะๆเพื่อดูสัญญาณการเสื่อมสภาพ เช่น มีรอยแตกร้าว บวม บิ่น มีสีโทนเข้ม และทดสอบคุณภาพน้ำเพื่อดูความกระด้าง เราอาจใช้ชุดทดสอบความกระด้างของน้ำให้เห็นผลลัพธ์แม่นย่ำมากกว่าการดื่มน้ำและการสังเกตด้วยตาเปล่าครับ

นอกจากนี้ควรตรวจสอบแรงดันน้ำก่อน-หลังที่น้ำจะผ่านสารกรองเรซิ่น หากมีแรงดันลดลงมาก อาจเกิดจากการอุดตัน หรือการอัดแน่นของเม็ดเรซิ่น เป็นสัญญาณว่าควรมีการบำรุงรักษา หรือเปลี่ยนสารกรองเรซิ่นใหม่

เราจะล้างทำความสะอาดสารกรองเรซิ่นด้วยวิธีล้างย้อนกลับ (Backwash) ทุก 1-2 สัปดาห์ เพราะเมื่อเราใช้ระบบกรองน้ำไปนานๆ จะมีสิ่งสกปรก ตะกอน สะสมอยู่ด้านในถังกรองครับ หากเราล้างระบบกรองอย่างเหมาะสม ก็จะช่วยยืดอายุการใช้งานสารกรองน้ำให้คงประสิทธิภาพได้นานขึ้น

หลังจากล้างระบบกรองเสร็จแล้วก็ตรวจสอบระบบกรองทั้งหมด เช่น วาล์ว การเชื่อมต่อท่อ PVC ข้อต่อต่างๆ เพื่อให้แน่ใจว่าชิ้นส่วนทุกอย่างทำงานได้ตามปกติ ไม่มีน้ำรั่วซึม หรือรอยแตก หัก บิ่นของท่อน้ำ ทำให้เราแก้ไขปัญหาได้ทันท่วงทีครับ

หากเราตรวจสอบเม็ดเรซิ่นแล้วพบว่ามีการเสื่อมสภาพทางกายภาพ เช่น มีรอยแตกร้าว บิ่น มีสีเข้ม สูญเสียความสามารถในการแลกเปลี่ยนไอออน หรือไม่สามารถ Regenerate ด้วยน้ำเกลือได้อีกต่อไป ก็ควรซื้อสารกรองเรซิ่นมาเปลี่ยน เพื่อให้การบำบัดน้ำมีประสิทธิภาพอย่างต่อเนื่องครับ

เช่น เรซิ่นหมดสภาพ, ไม่ได้ Regenerate อย่างเหมาะสม หรือเกิดการอุดตัน

วิธีแก้ไข : ล้างย้อนกลับ (Backwash) / Regeneration Resin (ฟื้นฟูคืนสภาพด้วยน้ำเกลือ) / เปลี่ยนสารกรองเรซิ่นใหม่

เกิดจากการอุดตัน เช่น มีเศษวัสดุ สิ่งสกปรกเข้าไป หรือเม็ดเรซิ่นอัดแน่น

วิธีแก้ไข : ล้างย้อนกลับ (Backwash) / Regeneration Resin (ฟื้นฟูคืนสภาพด้วยน้ำเกลือ) / ตรวจสอบเม็ดเรซิ่นว่ามีรอยแตก บวม บิ่น ร้าวหรือไม่ / เปลี่ยนสารกรองเรซิ่นใหม่

อาจเกิดจากสารอินทรีย์ หรืออนินทรีย์สะสมบนเม็ดเรซิ่น ทำให้มีประสิทธิภาพลดลง เช่น มีธาตุเหล็ก แมงกานีส สารปนเปื้อนอื่นๆอยู่ในระดับสูง

วิธีแก้ไข : ติดตั้งตัวกรองเบื้องต้นก่อนที่น้ำจะไปถึงสารกรองเรซิ่น / ล้างย้อนกลับ (Backwash) / Regeneration Resin (ฟื้นฟูคืนสภาพด้วยน้ำเกลือ) / เปลี่ยนสารกรองเรซิ่นใหม่

ไม่อันตรายครับ ถ้าเราบำรุงรักษาอย่างถูกวิธี แต่ก็มีความเสี่ยง หากเราบำรุงรักษาไม่สม่ำเสมอ หรือไม่ได้ปฏิบัติตามคำแนะนำ ข้อควรระวังต่างๆของมืออาชีพหรือผู้เชี่ยวชาญ

ความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้น คือการเจริญเติบโตของจุลินทรีย์ หากมีน้ำนิ่งในชั้นเรซิ่น อาจกลายเป็นแหล่งเพาะพันธุ์แบคทีเรียได้ เกิดจากการไม่ได้ใช้ระบบกรองน้ำเป็นประจำ

ดังนั้นเราต้องใช้ระบบกรองสม่ำเสมอ ล้างระบบกรอง และบำรุงรักษาอย่างเหมาะสม เพื่อให้ระบบสะอาด ปลอดภัย ปราศจากเชื้อโรคครับ

จริงๆเราจะไม่ใช้สารกรองเรซิ่นก็ได้ครับ หากรับผลกระทบที่ตามมาได้ แต่ผมแนะนำว่าหากใช้ระบบกรองน้ำ ไม่ว่าจะถังกรองไฟเบอร์ เครื่องกรองน้ำ PVC รวมถึงเครื่องทำน้ำเย็น กรองในตัว ควรมีไส้กรองเรซิ่น หรือสารกรองเรซิ่น อย่างน้อย 1 ขั้นตอน เพราะหินปูนในน้ำเพิ่มความเสี่ยงการเกิดนิ่วในไตครับ ผลกระทบมีดังนี้ครับ

เมื่อไม่มีการแลกเปลี่ยนไอออนแคลเซียม (Ca²⁺)และแมกนีเซียม (Mg²⁺) ก็ทำให้น้ำมีความกระด้าง ทำให้เกิดตะกรันในท่อ เครื่องใช้ไฟฟ้าที่ต้องอาศัยน้ำเป็นองค์ประกอบ เช่น เครื่องทำน้ำอุ่น อาจทำให้อายุการใช้งานของเครื่องใช้ไฟฟ้าลดลง

นอกจากนี้น้ำกระด้างจะทำปฏิกิริยากับสบู่ แทนที่จะเป็นฟอง ก็เกิดคราบแทน แร่ธาตุและโลหะในน้ำกระด้างอาจทำให้เกิดคราบบนจานชาม แก้วน้ำ และผ้าซักได้ด้วยครับ เราอาจจะต้องใช้ผงซักฟอกมากขึ้น มีการสึกหรอของเนื้อผ้า ใครทำร้านซักรีดก็อาจทำให้ต้นทุนสูงขึ้น

น้ำที่ไม่ได้กรองผ่านสารกรองเรซิ่นอาจมีรสชาติไม่พึงประสงค์ ไม่ค่อยนุ่มนวลชวนดื่ม อาจทำให้เราไม่อยากดื่มน้ำ บางคนก็ไปซื้อน้ำบรรจุขวด น้ำหวานมาดื่มแทน เพราะอร่อยกว่า มีผลทางอ้อมกับสุขภาพและการใช้เงินในระดับนึงครับ

หากเราดื่มน้ำที่มีการสะสมของหินปูน ก็จะเพิ่มความเสี่ยงให้เราเป็นนิ่วในไตได้ง่ายขึ้น ไม่เป็นผลดีต่อสุขภาพไตของเราครับ

ราคาสารกรองเรซิ่นมีตั้งแต่ 65 บาทจนถึง 5,400 บาทครับ ขึ้นอยู่กับ

• แบรนด์ เช่น Fujitec, Pall Tech, Aquatek, Greenlife, Fast Pure, Aqua จะมีราคาไม่เท่ากัน
• จำนวนลิตรที่แบ่งขาย เช่น 1 ลิตร, 3 ลิตร, 5 ลิตร, 10 ลิตร, 15 ลิตร, 25 ลิตร
• ประเภทของสารกรองเรซิ่น เช่น Cation, Anion, Mixed Bed โดยปกติจะนิยมใช้ชนิด Cation อย่างแพร่หลายและมีราคาถูกที่สุดเมื่อเทียบกับ 2 ชนิดที่เหลือ
• เกรดของสารกรองเรซิ่น เช่น เกรดน้ำใช้ทั่วไป, Food Grade, เกรดพรีเมียม ผมแนะนำให้ใช้ Food Grade เพราะสามารถใช้กับอาหารเครื่องดื่มเพื่อบริโภคได้ครับ

สารกรองเรซิ่นมี 3 ประเภทหลัก ได้แก่ Cation, Anion, Mixed Bed โดยชนิดที่นิยมใช้อย่างแพร่หลายคือ Cation มีหน้าที่ในการแลกเปลี่ยนไอออนแคลเซียม (Ca²⁺)และแมกนีเซียม (Mg²⁺) เพื่อกำจัดหินปูน ลดความกระด้างของน้ำ ทำให้น้ำมีความนุ่มนวล ไม่กระด้างคอ

นอกจากนี้สารกรองเรซิ่นยังมีคุณสมบัติฟื้นฟูคืนสภาพใหม่ด้วยการล้างน้ำเกลือ เรียกว่า Regeneration Resin เพื่อให้มีอายุการใช้งานยาวนานมากขึ้น และประหยัดต้นทุนทางการเงิน

หากเราต้องการใช้สารกรองเรซิ่นให้มีประสิทธิภาพสูงสุด ก็ต้องมีการบำรุงรักษาเป็นประจำอย่างเหมาะสม เช่น ล้างย้อนกลับ (Backwash), ตรวจสอบเม็ดเรซิ่นว่ามีรอยแตก บิ่น สีเข้มขึ้นไหม หรือใช้ชุดทดสอบความกระด้างของน้ำ เพื่อให้มั่นใจว่าสารกรองเรซิ่นยังใช้งานได้ตามปกติ, เปลี่ยนสารกรองเรซิ่นใหม่เมื่อถึงเวลาอันสมควร

Line		คลิกที่นี่เพื่อ Chat ทันที
E-mail	siamcooler1@gmail.com
Facebook	@siamcooler
Youtube	@siamcooler
ออฟฟิศ	02-539-2630	02-539-2607
	02-538-6343
มือถือ	092-364-4629 (ฝ่ายขาย)	087-935-1415 (ฝ่ายซ่อมบำรุง)
แฟกซ์	02-931-1381

Siamcooler Mart and Service ยินดีให้คำปรึกษาและให้บริการอย่างเต็มความสามารถเพื่อช่วยลูกค้าแก้ปัญหา เปรียบเสมือนแผนกหนึ่งในองค์กรที่ช่วยดูแลเรื่องตู้กดน้ำ ไส้กรองน้ำ เครื่องกรองน้ำ อะไหล่ และบริการบำรุงรักษา เช่น การล้างทำความสะอาด การซ่อมบำรุง การทำสัญญาบริการรายปี

ประสบการณ์กว่า 20 ปี มีฐานลูกค้ามากกว่า 6,000 ราย ได้รับความไว้วางใจจากภาครัฐ เอกชน โรงเรียน ครัวเรือน และขยายฐานลูกค้าอย่างต่อเนื่อง จากการบอกต่อของลูกค้าที่ประทับใจในการใช้บริการกับเรา สามารถชื่นชมผลงานที่ผ่านมาของเราได้ที่นี่